Kan Blockchain worden gecontroleerd?
Het langzame tempo van technologische veranderingen zorgt voor enorme sprongen vooruit in kennis, innovatie, nieuwe mogelijkheden en, bijna onvermijdelijk, legale problemen. Dat is nu het geval met blockchain, het meest spannende nieuwe technische hulpmiddel van vandaag.
Geïntroduceerd in 2008 als de technologische onderbouwing Bitcoin, een digitale valuta die elektronisch wordt aangemaakt en bewaard zonder enige centrale autoriteit, is blockchain een veilig digitaal grootboek voor alle soorten gegevens. Het vereenvoudigt het bijhouden van gegevens en verlaagt de transactiekosten.
Het bereik van applicaties in de handel, financiën en mogelijk de politiek blijft toenemen, en dat heeft geleid tot een debat over hoe de tool moet worden gereguleerd.
Vaarwel tussenpersoon
Omdat het geen gecentraliseerde bevoegdheid vereist om transacties te verifiëren en te valideren, stelt blockchain mensen die elkaar niet vertrouwen in staat tot directe interactie en coördinatie.
Met blockchain is er geen tussenpersoon in peer-to-peer exchanges; in plaats daarvan vertrouwen gebruikers op een gedecentraliseerd netwerk van computers die communiceren via een cryptografisch, beveiligd protocol.
Blockchain heeft de mogelijkheid om transacties te “codificeren” door kleine codefragmenten direct op de blockchain in te zetten. Deze code, in het algemeen een “slim contract” genoemd, wordt automatisch uitgevoerd wanneer aan bepaalde voorwaarden is voldaan.
Een vroeg voorbeeld van slimme contracten zijn bedrijfsgeoriënteerde digitale rechten beheer (DRB)-systemen die het gebruik van digitale bestanden limiteren. Als u DRB op uw e-book heeft, kan dit de toegang tot het kopiëren, bewerken en afdrukken van inhoud beperken.
Met blockchain zijn slimme contracten complexer geworden en, mogelijk, veiliger. In theorie zullen ze altijd precies worden uitgevoerd zoals gepland, omdat niemand de macht heeft om de code die een bepaalde transactie verbindt te wijzigen.
In de praktijk kan het elimineren van vertrouwde makelaars uit een transactie echter tot enkele knikken leiden.
Een opvallend probleem met het slim contract gebeurde met de DAO, een gedecentraliseerde, autonome organisatie voor risicokapitaalfinanciering.
De DAO werd gelanceerd in april 2016 en bracht snel meer dan $150 miljoen op via crowdfunding. Drie weken later slaagde iemand erin een kwetsbare plek in de DAO-code te misbruiken, waardoor voor ongeveer $ 50 miljoen aan digitale valuta uit het fonds werd gehaald.
Het beveiligingsprobleem was niet afkomstig van de blockchain zelf, maar van problemen met de slim-contractcode die wordt gebruikt om de DAO te beheren.
Er ontstonden vragen over de rechtsgeldigheid van de handeling, waarna sommige mensen beweerden dat aangezien de hack daadwerkelijk was toegestaan door de code voor slimme contracten, dit een volkomen legitieme actie was. Immers, in cyberspace, “code is wet”.
Het DAO-debat bracht deze kernvraag naar voren: zou de intentie van de code moeten prevaleren boven de bewoording van de code?
Een nieuw juridisch gebied
Voorstanders van blockchain voorzien een toekomst waarin hele bedrijven en overheden gedistribueerd en geautomatiseerd werken.
Maar slimme contracten vormen een reeks van afdwingbaarheidsproblemen, die worden geschetst in een recent witboek van het Londense advocatenkantoor Norton Rose Fulbright.
Hoe kunnen we geschillen oplossen die zijn ontstaan over een zelfuitsluitend slim contract? Hoe kunnen we vaststellen welke soorten contractuele voorwaarden naar behoren kunnen worden vertaald in code, en welke in plaats daarvan moeten worden overgelaten aan de natuurlijke taal? En is er een manier om de twee te combineren?
Het is nog niet duidelijk of de code de nodige niveaus van complexiteit kan aanpakken om de juridische taal te vervangen. De vaagheid inherent aan de juridische taal is immers een kenmerk, geen bug: het compenseert voor onvoorziene gevallen die per geval in een rechtbank moeten worden beoordeeld.
Traditionele contracten erkennen dat geen enkele wet de volledige complexiteit van het leven kan indexeren zoals het is, laat staan dat het de toekomstige ontwikkeling ervan voorspelt. Ze definiëren ook precies de voorwaarden die wettelijk kunnen worden afgedwongen.
Slimme contracten daarentegen zijn eenvoudig stukjes code die zowel worden gedefinieerd als afgedwongen door de code die de blockchain-infrastructuur ondersteunt. Momenteel hebben ze geen wettelijke erkenning. Dit betekent dat wanneer er iets misgaat in een slim contract, partijen geen wettelijk verhaal kunnen doen.
De oprichters van DAO hebben deze les op pijnlijke wijze geleerd in 2016.
De creatieve wrijving van de wet
Als blockchain-technologieën ooit mainstream gaan worden, zullen overheden nieuwe wettelijke kaders moeten opzetten om dergelijke complexiteiten te accommoderen.
Positieve wetgeving schrijft gedrag voor en bestraft niet-naleving. Het kan het normatieve ideaal inkapselen dat een respectieve overheid tracht te bereiken, een ethische visie voor de samenleving aantonen of de machtsstructuur van het huidige regime herscheppen.
Technologische ontwikkelingen daarentegen zijn vaak gericht op winst en verandering.
Er is hier een inherente spanning. Wetten kunnen de ontwikkeling van technologie vertragen en daarmee het concurrentievoordeel van een ondernemer of zelfs een staat schaden.
Neem het geval van regelgeving op het gebied van nanotechnologie in de Europese Unie versus in de Verenigde Staten. Europese wetgeving beperkt dus de risico’s dat dit uiteindelijk het potentieel van de technologie beperkt en zijn concurrentievoordeel ten opzichte van de VS verliest.
Dat is een ander feit over de wet: traag en reactief, het kan een grove ergernis zijn.
Maar sinds de technologische vooruitgang in de vorige eeuw op een exponentiële manier begon te versnellen, heeft de wet een cruciale rol gespeeld in het helpen van samenlevingen om bepaalde eerder onderhandelde normen en waarden te handhaven.
Ons rechtssysteem lijkt soms verouderd in de snel veranderende wereld van vandaag. Maar voordat we onze wetten aanpassen aan nieuwe technologieën die ons leven (opnieuw) kunnen definiëren, is het belangrijk om ruimte te hebben voor debat en tijd voor sociale strijd.
De wet dient deze functie van creatieve wrijving. Het kan het menselijk lichaam herstellen tegen krachtige technologische ontwikkeling.
Gezien al het enthousiasme over blockchain-technologieën, is het waarschijnlijk dat geïnteresseerde partijen binnenkort voldoende wettelijke erkenning en door de staat gesanctioneerde afdwingbaarheid van slimme contracten zullen zoeken.
Deze opkomende technologieën zijn nog te nieuw om onderworpen te zijn aan een voldoende grondige analyse van hun sociale, economische en politieke implicaties. Er is ook meer tijd nodig om te beoordelen hoe blockchain op een sociaal voordelige manier kan worden ingezet.
De Blockchain-technologie lijkt klaar om een belangrijk onderdeel van de samenleving van morgen te vormen. Het wettelijke systeem – hoe traag het ook is – is misschien precies wat we op dit moment nodig hebben om ervoor te zorgen dat deze nieuwe tool wordt ingezet op een manier die consistent is met gevestigde principes en waarden, met het algemeen welzijn als kern.
Vasilis Kostakis, Senior Researcher of Technology Governance, Tallinn University of Technology; Primavera de Filippi, Permanent Researcher, Centre national de la recherche scientifique (CNRS), en Wolfgang Drechsler, Visiting professor, National University of Singapore
Dit artikel is oorspronkelijk gepubliceerd op The Conversation. Lees het originele artikel.
